سازمان های موازی قرآنی کشور کدامیک مسئول اجرای برنامه هفتم توسعه هستند؟
لباس دونی: یکی از دغدغه های جامعه قرآنی این است که کارهای قرآنی بصورت متمرکز در یک جا وجود ندارد و خلق برخی سازمان های موازی به بهبود کیفیت کارها کمک نمی کند، معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ یکی از مجموعه هایی است که می توانستن از ابتدا فعالیت هایش را در یکی از مجموعه های قرآنی تعریف و هزینه های تاسیس این سازمان را صرف خود برنامه های قرآنی کنند.
به گزارش لباس دونی به نقل از ایسنا، چابک سازی و کاهش بروکراسی اداری یکی از چالش های همیشگی سیستم دولتی و بدنه اداری آن است. در حوزه فرهنگ و هنر، بزرگترین بروکراسی موجود متعلق به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که وزرای مختلف ارشاد در طول دوران مدیریت شان، بارها و بارها از آن گله کرده اند؛ حتی بعضی از مدیران دولتی معتقدند که بروکراسی اداری سنگین و تعدد وظایف متفاوت و گاها کم ارتباط با یکدیگر، در این وزارت خانه مثال زدنی است تا جایی که بسیاری معتقدند که وزیر ارشاد در اغلب دوره ها نتوانسته است که به شکل متوازن، به مشکلات همه حوزه ها رسیدگی کند و ناخودآگاه قسمتهایی از وزارت خانه مورد غفلت واقع شده است. مبحث وقتی مهم تر می شود که صحبت های چند هفته قبل حسین انتظامی، معاونت توسعه مدیریت و منابع جدید وزارت ارشاد که به شکلی پیشنهادات در ارتباط با کوچک و چابک سازی را عرضه می دهد، بازنشر شد که در آن به صراحت از چند معاونت و بخش برای کوچک سازی یاد کرد؛ هرچند پیشنهاد او در رابطه با ادغام معاونت قرآن وزارت ارشاد در سازمان اوقاف یا سازمان تبلیغات نه تنها با اما و اگرهای فراوان روبرو است بلکه وضعیت این معاونت را بدتر می کند.
معاونت قرآن وزارت ارشاد چه زمانی تاسیس شد و قرار بود چه کند؟
تاسیس این معاونت برپایه تصمیم هیئـت وزیران در جـلسه مورخ ۱۳۹۱/۰۴/۱۸ به اسـتناد تبصره (۳) ماده (۵۷) قانون برنامـه پنجساله پنـجم توسعه جمـهوری اسلامی ایران ـ مصوب ۱۳۸۹ ـ تصویب گردید.
بعد از آن به ترتیب آقایان حجت الاسلام والمسلمین حمید محمدی (۱۸ آذر ۱۳۹۱)، حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا حشمتی (۲۴ آذرماه ۱۳۹۲)، عبدالهادی فقهی زاده (۷ آبان ۱۳۹۶)، اصغر امیرنیا، سرپرست (۱۲ آبان ۱۴۰۰) و علیرضا معاف (۹ بهمن ماه ۱۴۰۰) در سمت معاون قرآن و عترت فعالیت کردند.
با مروری بر فعالیتهای این معاونت متوجه می شویم که این معاونت در حوزه چاپ و نشر قرآن کریم، تبلیغ و ترویج قرآن، ارتباطات با جامعه قرآنی، آموزش قرآن کریم، برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره های قرآن و عترت و همینطور تجلیل از خادمان قرآن کریم فعال بوده است. به غیر از کیفیت فعالیتهای این معاونت که در طول ۱۲ سال قبل تلاشهای زیادی در حوزه های مختلفی داشتند، سوال اینست که آن چه این معاونت به خاطر آن تاسیس شد، تا قبل از آن توسط هیچ سازمان یا نهادی دیگر انجام نمی شد؟ به غیر از آن که هرچند عملکرد پرفراز و نشیب این معاونت در تکریم قرآن و برگزاری نشست ها و همایش ها در مواقعی مناسب به نظر می آید اما آیا این معاونت توانسته که تمهیدی برای ایجاد روح قرآنی در تولیدات در رابطه با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته باشد؟ بدون شک پاسخ به این سؤال «خیر» است!
نهادهای موازی قرآنی و کارهایی که کسی گردن نمی گیرد!
سازمان تبلیغات اسلامی ابتدا بخش قرآن را در سال ۱۳۶۱ با حضور تعدادی از چهره های قرآنی و انقلابی کشور ـ در مرکز ـ و به تبع آن کانون های قرآن را در دفاتر استانی خود با هدف نهادینه کردن و استانداردسازی، گسترش و تعمیق فعالیتها و فرهنگ قرآنی در سطح جامعه تأسیس کرد. بخش قرآن با ابداع و خلق فعالیتهای نو و منحصر به فرد مانند «تصحیح قرآن و نظارت بر چاپ و نشر آن»، «برگزاری دوره های تربیت معلم و مدرس قرآن کریم»، « اعزام قاریان قرآن به اقصی نقاط کشور و سایر کشورها»، «استانداردسازی آموزش قرآن در کلیه سطوح» و اجرای گسترده «قرآن آموزی» در سطح کشور در چارچوب طرح هایی مانند «بسیج قرآن آموزی» و «طرح رمضان» و…، بنیانگزار خیلی از فعالیتهای اثرگذار قرآنی در کشور شد و بعد از چندی در سال ۱۳۷۶ به دلیل رشد و گسترش فعالیت هایش، رده تشکیلاتی آن به «اداره کل» ارتقاء یافت.
در ادامه و در سال ۸۱، برای توسعه فعالیتهای این اداره کل، پیشنهاد ارتقای ساختار و تشکیل «سازمان دارالقرآن کریم» بعنوان زیر مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی مطرح و تصویب گردید. در آن زمان وزارت ارشاد هنوز ساختاری به نام معاونت قرآن و عترت نداشت و به شکلی اغلب فعالیتهای قرآنی کشور ذیل سازمان دارالقرآن کریم ساماندهی می شد.
البته حتی در آن شرایط هم، بزرگترین و مهم ترین نمادِ قرآنی کشور که همان مسابقات بین المللی قرآن کریم است که روزگاری با شور و اشتیاق فراوانی برگزار می شد، توسط سازمان اوقاف و امور خیریه کشور مدیریت و ساماندهی می شد. به غیر از آننمجموعه سازمان تبلیغات اسلامی در تمامی دستگاههای کشور متناسب با آن مجموعه فعالیتهای قرآنی رقم می خورد که برای نمونه میتوان به مسابقات قرآن ارتش، آموزش و پرورش و... اشاره نمود که سالهای سال است برگزار می گردد.
احیانا باید تنها تمایز مهم معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد با سازمان های موازی آنرا در برگزاری نمایشگاه قرآن کریم دانست. در دیگر وظایف هم این معاونت شباهت زیادی با نهادهای موازی خود دارد. نکته مهم تر اما پاسخ به این سؤال است که آیا این معاونت توانسته است در تولیدات وزارت خانه متبوع خود اثرگذار باشد و در سیاستگذاری ها، معاونت های دیگر و سایر مدیران وزارت خانه را مجاب کنند که روح قرآن را در تولیدات فرهنگی و هنری جاری و ساری کنند؟
اجرای سیاست های برنامه هفتم توسعه در حوزه قرآن برعهده کیست؟
باید تصریح کرد که معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد، بخش قرآنی سازمان اوقاف و سازمان دارالقرآن الکریم تنها موسسات و سازمان های موازی در حوزه فرهنگ و هنر نیستند و این حوزه، از این دست موسسات موازی فراوان دارد. وجود موسسات موازی نه تنها سبب عدم پیگیری دقیق سیاست های کلی نظام در حوزه فرهنگی و هنری می شود بلکه پاسخگو کردن تک تک نهادها را با مشکل جدی مواجه می کند؛ در مقابل هم فعالیت مثمر ثمر یک نهاد در مبحث وظایف ها، می تواند آنچنان که باید دیده و تکریم نشود.
بعنوان مثال، آیا سیاست های بالادستی درج شده در برنامه هفتم توسعه کشور در ذیل فعالیتهای قرآنی که منطقا باید نقشه راه 5 سال آتی این حوزه باشد، توسط کدام نهاد باید پیگیری شود؟ وزارت ارشاد مسئول مستقیم اجرایی شدن این سیاست هاست یا سازمان تبلیغات اسلامی؟ در حالی که خیلی از کارشناسان نقشه راه قرآنی کشور در برنامه هفتم توسعه را به خودی خویش را ایده ال گرایانه می دانند؛ حتی اجرای قسمتهایی از آن هم بدون همکاری دقیق همه نهادهای موازی در این عرصه جای ابهام دارد.
به نظر می آید وزارت ارشاد بعنوان یک نهاد بالادستی می تواند با پیش قدم شدن، زمینه های ایجاد یک کارگروه مشترک قرآنی را برای اجرای هر چه بهتر سیاست های ابلاغی در برنامه هفتم توسعه فراهم آورد.
منبع: لباس دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب