جولان هدایا و میوه های میلیونی در شب یلدا
لباس دونی: امشب، جشن شب یلداست؛ شبی که قرار بوده از دیرباز با دورهمی های دلنشین، شاهنامه خوانی، قصه گویی، حافظ خوانی، خاطره گویی و آوازخوانی همراه باشد ولی حالا جای خودش را به میهمانی های مجلل با خوراکی های میلیونی داده است. جشنی که هر سال خوراکی هایش رنگین تر اما بار فرهنگی اش کمرنگ تر می شود.
هر ساله از یک ماه مانده به جشن یلدا، صفحات مجازی پر می شوند از آموزش و فروش انواع دسرها، کیک ها و نوشیدنی ها با تم انار و هندوانه و همین طور سبدهای میوه آرایی شده با قیمت های میلیونی که هیچ توجیهی ندارند؛ صفحات و آموزش هایی که فقط ما را به خوردن و خریدکردن تشویق می کنند اما هیچ بویی از اصالت و آیین واقعی یلدا ندارند.
شب یلدا حالا دارد رفته رفته به یک جشن لوکس تبدیل می شود که خیلی ها برای آن لباس تم دار به رنگ قرمز یا سبز می خرند و در آتلیه با دکور مخصوص عکس یلدایی می گیرند و این شب را با خوردن خوراکی های متنوع یلدایی در جمع های خانوادگی برای خود ماندگار می کنند ولی حالا مدت هاست که با تغییر شرایط اقتصادی طبقه متوسط بجای این که شب یلدا تبدیل به یک شب خوش و خاطره انگیز شود، برای خیلی ها با کدورت و ناراحتی طی می شود.
مریم ۳۷ ساله تعریف می کند: «من مادر دو بچه هستم و همسرم کارگر است. در یک خانه ۴۵ متری زندگی می نماییم. هر سال یلدا نوبتی در خانه مادرم یا خواهر و برادرم جمع می شویم اما من هیچ گاه نتوانستم برای یلدا میزبان خانواده ام باشم برای اینکه هم خانه ام کوچک است و هم شرایط خرید آجیل، میوه و درست کردن غذا برای تعداد زیاد را نداریم. امسال خانواده ام از من خواستند که برای نخستین بار من میهمانی ترتیب دهم اما گفتم شرایط مالی ام جور نیست. خانواده ام به من بهتان زرنگی زدند و دلخور شدند اما من واقعا توان برگزاری جشن یلدا را ندارم».
یکی دیگر از آیین های زیبای شب یلدا هدیه بردن برای تازه عروس هاست؛ بطوریکه خانواده داماد وظیفه خود می دانند در شب یلدا میهمان خانواده نوعروس خود شوند و کادوی شب یلدا به او تقدیم کنند. خانواده عروس هم می کوشند در حد توان خود میهمان نوازی خوبی در مقابل خانواده داماد داشته باشند. در حقیقت رسم «شب چله» یکی از روش های ابراز ارادت و علاقه خانواده داماد به نوعروس است و علاوه بر آن چون در قدیم شخص داماد اجازه ملاقات های مکرر با عروسش را نداشته است، فقط در بعضی شب های خاص مثل شب یلدا می توانسته او را ببیند.
در این شب خانواده داماد با خرید آجیل یلدا، میوه، شیرینی و هدیه ای که بطور معمول یک قطعه طلاست به منزل عروس می رود به جهت اینکه یک خاطره خوب و متفاوت در ذهن آنها رقم بخورد اما این آیین زیبا خیلی وقت ها با تجمل گرایی تبدیل به کینه و کدورت بین خانواده عروس و داماد می شود.
چند سالی است که همزمان با شب یلدا گل فروشی ها، سبدهای میوه آرایی شده مخصوص هدیه به عروس را با مبالغ میلیونی به فروش می رسانند. یک سبد میوه آرایی شده متوسط در بازار گل حدودا ۳ میلیون تومان قیمت دارد که شاید خرید آن برای دامادی که تازه می خواهد زندگی اش را شروع کند، مقدور نباشد اما تا حدی جزء هزینه های تحمیل شده به او حساب می آید.
مبینا ۲۳ ساله تعریف می کند: «امسال نخستین سالی است که عقد کرده ام و ما رسم داریم که خانواده داماد در شب چله میوه و آجیل، لباس زمستانی و طلا هدیه بیاورند اما همسرم درست چند روز قبل گفته است که ما چنین رسمی نداریم و فقط با یک جعبه شیرینی به خانه تان می آییم. من احساس می کنم خانواده همسرم دارند به من توهین می کنند و می خواهند مرا جلوی خانواده و فامیل کوچک کنند. نمی دانم چطور همسرم راضی کنم که برایم هدیه بیاورد.»
شنیدن روایت هایی از این دست این نکته را به ذهن متبادر می سازد که شب یلدا دارد رفته رفته از اصالت و ماهیت خود دور و به یک جشن رفع تکلیفی تبدیل می شود. فلسفه جشن ها و دورهمی های ایرانیان در حقیقت یک جور ایجاد محبت میان اعضای خانواده است و شاید باید مهم ترین هدف آنرا ایجاد اتحاد و همدلی دانست. دورهمی که مقرر است ما را یاد طلوع، روشنی و نور بیندازد و این نور مزین به ادبیات غنی ایران باشد اما آن کجا و این بساط هایی که درست کرده ایم کجا...
منبع: لباس دونی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب