مشهورترین نشستن های حاشیه ساز
لباس دونی: «نشستن»، عبارتی که معنای «ساکن بودن» و «اقامت کردن» می دهد اما همین نشستن حاشیه های کمی هم نداشته است؛ از نشستن نمایندگان مجلس روی زمین گرفته تا نشستن های آزاردهنده در تاکسی و مترو. اما تا به امروز حاشیه سازترین نشستن مربوط به عیسی کلانتری - رییس سابق سازمان حفاظت محیط زیست - است.
شاید نخستین بار نشستن آیت الله سیدمحمود طالقانی روی زمین موجب تعجب همگان شده باشد. او خواهان تشکیل مجلس در مسجد بود و با استناد به مجلس مسلمانان در صدر اسلام که به شکل دایره روی زمین نشسته و مجلس آنها صدر و ذیل نداشت تا جایی که واردین و نمایندگان قبایل و کشورهای خارجی، رسول خدا را چون هیچ نوع امتیازی در جایگاه و لباس از دیگران نداشت نمی شناختند، خود نیز در جلسه افتتاحیه مجلس خبرگان (۲۸ مرداد ۱۳۵۸) هنگامی که با کمی تاخیر وارد مجلس شد در بین تعجب حاضرین بجای نشستن روی صندلی های مجلس، روی زمین نشست و چند نفر از نمایندگان نیز به نشانه احترام با ترک صندلی هایشان کنار او نشستند.
این احتمال وجود دارد که از آن به بعد نشستن نمایندگان مجلس هم روی زمین مُد باشد. این رفتار نمایندگان مجلس بارها سوژه عکاسان خبری شد و حاشیه هایی به همراه داشت.
یکی دیگر از نشستن های حاشیه ساز مربوط به حسین فریدون است که با عنوان «مدل عجیب نشستن برادر رییس جمهور» در رسانه ها بازتاب پیدا کرد. او زمانی که برادرش حسن روحانی - رییس جمهوری سابق - در یک جلسه رسمی درحال سخنرانی بود، در صورتیکه پاهایش را روی میز دراز کرده بود در ردیف اول نشست. پس از حاشیه های به وجود آمده عنوان شد این طرز نشستن مربوط به لطمه دیدگی پای او بوده و حتی هنگام راه رفتن مجبور شده از عصا استفاده نماید.
انداختن پای ذوالقدر - نماینده سابق مردم میناب در مجلس شورای اسلامی - روی میز و در صحن مجلس هم یکی از نشستن های حاشیه ساز شد. وی در جواب انتقادها به طرز نشستنش اظهار داشت: «آن عکس، من نبودم چون یادم نمی آید در این شرایط در مجلس نشسته باشم.» ذوالقدر در پاسخ به این که در عکس کاملا مشخص است که خود شما حضور دارید، جواب داد: «من چندین سال سابقه حضور در مجلس دارم و چنین کاری نمی کنم. البته شاید صحن علنی نبوده و چون پاهایم را جراحی کرده ام، در این حالت نشسته باشم اما مطمئنم جلوی نمایندگان اینطور ننشسته ام.»
دیدار اردوغان - رییس جمهور ترکیه با اسحاق جهانگیری - معاون اول سابق رییس جمهوری پیشین در حاشیه کنفرانس سیاست بی طرفی همکاری بین المللی جهت صلح، امنیت و توسعه که در ترکمنستان انجام شد هم حاشیه های بسیاری به همراه داشت. جای خالی پرچم ایران در این نشست، نحوه نشستن اردوغان و تفاوت صندلی های مسئولان دو کشور همچون انتقادهای مطرح شده دراین زمینه بود.
اما معروف ترین طرز نشستن مربوط به عیسی کلانتری می شود که در برخورد با خبرنگاران حادثه دیده اتوبوس ارومیه که منجر به کشته شدن دو خبرنگار شد، با پاهای باز نشست و این رفتار او با انتقادهای بسیاری روبرو شد. کلانتری به واکنش ها اینطور جواب داد: «نحوه نشستن من چطور بوده؟ نحوه نشستن همیشگی من همین طور است. چه عذرخواهی؟ برای چه؟ چه اتفاقی افتاده که عذرخواهی کنیم؟».
این موضوع درحال فراموشی بود که مدتی پیش عکسی از نحوه نشستن عزت الله ضرغامی و سعید محمد در جلسه ای که با هم داشتند، بار دیگر نحوه نشستن کلانتری را زنده کرد.
کارشناسان امر معتقدند نشستن و خیلی از رفتار افرادی که مسئول یا سیاست مدارند یک نوع زبان است؛ زبانی که ناشی از رفتار بدن آنان می شود. بنا بر این هم زبان بدن یا تن به مجموعه ای از رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی گفته می شود که فرد در آن بدون صحبت کردن قادر به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران است. زبان بدن یا Body Language یکی از اجزای ارتباطات غیرکلامی است که در برقراری ارتباطات روزمره ما جایگاه بسیار پررنگی دارد و افرادی که با این زبان آشنایند می توانند متوجه خیلی از حالات درونی طرف مقابل باتوجه به رفتار بیرونی اش شوند.
حتی خیلی از تحلیل گران باتوجه به رفتار سیاست مداران در عکس ها و ویدیو های خبری، مقصودشان را تحلیل می کنند.
با توجه به این که زبان بدن نتایج مهمی می تواند به همراه داشته باشد اما متاسفانه به مسئولان کشور ما دراین زمینه آموزش های لازم داده نمی گردد.
بهمن حسین پور - مسئول سابق تشریفات نهاد ریاست جمهوری و رییس سابق تشریفات در وزارت خارجه - قبلا درباره این مساله به ایسنا اظهار داشته بود: «متاسفانه در کشور ما هیچ دوره آموزشی همچون زبان انگلیسی یا حتی زبان بدن برای وزرا، سفرا، نمایندگان مجلس و حتی روسای جمهوری برگزار نمی گردد در صورتیکه این مساله یک اصل مهمست.»
دکتر حمید شکری خانقاه - جامعه شناس و روانشناس ارتباطات - با اعلان اینکه چند نکته را نباید درباره مسئولان فراموش کرد، به ایسنا می گوید: «اغلب مسئولان ما اصول و فنون آداب دانی مدیریتی، آشنایی با حرکات و زبان بدن، شیوه های ارتباطات کلامی و غیرکلامی و در یک کلام سواد ارتباطی ندارند. نمی دانند چه چیزی را کی و کجا و چگونه بگویند و چه چیزی را چه موقع نگویند؛ مثل استاندار آذربایجان غربی که در حادثه اتوبوس خبرنگاران گفت حادثه اتفاق می افتد و این رخداد هم یک حادثه بوده است. جمله او درست است اما بجای آنکه در این شرایط خاص و بحرانی داغداران را آرام کند، با بیان این جمله بی روح و فاقد بار احساسی، بیشتر موجب عصبانیت افکار عمومی شد. هر جمله درستی را نمی توان در هر جایی بیان کرد. بهتر بود بعنوان یک مسئول که قسمتی از وظایف او کنترل، سازماندهی و ساماندهی است در مرحله اول اعلام نماید که دستور رسیدگی برای شناسایی مقصران اصلی این سانحه را خواهد داد و حتما نتیجه آنرا به جامعه خبری گزارش می کند. اما نکته جالب این است که در این حادثه هیچکس خودش را مقصر ندانست و کسی هم تا کنون عذرخواهی نکرده است.»
این جامعه شناس البته یکی از دلیلهای نحوه نشستن عیسی کلانتری مقابل خبرنگاران را مربوط به آناتومی خاص، حالت فیزیولوژی و بزرگی بدن این فرد می داند که مجبور شده پاهایش را باز کند و معتقد می باشد در گام اول نمی توان ایراد چندانی به آن گرفت.
البته این مدرس دانشگاه زاوایای دیگری هم برای این مساله در نظر می گیرد: «انتظار می رفت وقتی مدیری برای ابراز همدردی با خبرنگاران لطمه دیده به محل اقامت آنان می رود آداب اولیه ارتباطات فردی و گروهی را مراعات کند بطورمثال لباس مشکی به تن داشته باشد. در حقیقت آداب معاشرت را از رنگ پیراهنش شروع می کرد برای اینکه ما هم وقتی می خواهیم در یک مراسم عزا شرکت نماییم اول از همه همدردی مان را با رنگ لباس ابراز می نماییم. اما با نگاهی عمیق تر می توان طرز نشستن آقای کلانتری با پاهای باز و تکیه به پشت صندلی را دال بر بی خیالی و اندکی بی اعتنایی به موضوع ارزیابی کرد. حالت او مصداق فردی بود که از موضع قدرت نشسته و برای نظارت و سرکشی آمده است و خودرا هم مسئول اتفاقی که رخ داده نمی داند؛ همانطور که در مصاحبه اش هم اعلام نمود خودش را مقصر این اتفاق نمی داند.»
شکری خانقاه ادامه می دهد: «البته باید بپذیریم که حادثه در هر زمانی اتفاق می افتد اما برای راضی کردن افکار عمومی نباید جملاتی که مسئولان امر دراین زمینه استفاده کردند، به کار می بردند. انتظار می رود مسئولان در وضعیت سخت بجای نرمال سازی شرایط از نوع بی توجهی یا کم توجهی به رخداد، به دنبال آرام کردن یا متقاعدسازی افکار عمومی باشند. این دست از جملات را می توان در زمان دیگری هم به زبان آورد اما در روز بحران نباید گفت «اتفاق است دیگر، می افتد. والا هیچ قصوری نبوده». دیدیم که رسانه های بیگانه هم از این جمله مرتب استفاده کردند. این رفتار نشان میدهد مسئول مربوطه سواد ارتباطی و سواد عاطفی ندارد. منظور از سواد عاطفی، مهرورزی، قدردانی کردن، ابراز تاسف کردن و منظور از سواد ارتباطی چه حرفی را در چه زمانی به زبان بیاوریم، چه صحبتی را به چه صورت و کی مطرح نماییم و چه زمانی مطرح نکنیم، است. در کشور ما عنوان سواد رسانه ای باب شده اما از سواد عاطفی و سواد ارتباطی خبری نیست. پس من حس می کنم روابط عمومی ها باید دستورالعمل هایی دراین زمینه داشته باشند و همه چیز را با مسئول مربوطه چک کنند.»
او همین طور نشستن کلانتری مقابل جنس مخالف را غیرمودبانه و آنرا به مفهوم بی اعتنایی مدیریتی و قدرتمندی تحلیل می کند.
شکری خانقاه معتقد است: «باید رسانه ها مطالبه گر باشند و روابط عمومی ها قوی شوند. مسئولان ما باید سواد ارتباطی، سواد عاطفی و سواد رسانه ای شان را بالا ببرند و دراین زمینه آموزش ببینند. کمتر مدیری را می بینم که در کلاس های سواد ارتباطی شرکت نماید و زبان بدن را یاد بگیرد. تمامی نمایندگان مجلس و مدیران ارشد در کشور ما باید آموزش مهارت های ارتباطی را پیش از کسب قدرت بگذرانند. یکی از ضعف های نظام های مدیریتی ما این است که مدیران ما بمحض این که پست خودرا دریافت می کنند خودشان را بی نیاز از هر گونه آموزشی می بینند. یکی از آفت های مدیریتی ما این است که مدیران ما خودرا همه چیزدان می دانند. مدیران باید آداب تشریفات مدیریتی یاد بگیرند که کار چندان سختی نیست و حتی دوستان ما کتابی تحت همین عنوان منتشر نموده اند. مسئولان ما باید آداب مصاحبه را یاد بگیرند و متخصصان ارتباطات را در کنار خود داشته باشند.»
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب