آسیب شناسی عكاسی معماری
خطری به نام وایدزدگی!، ابزار ضامن خلق عكس شاهكار نیست
لباس دونی: عضو رسمی فدراسیون جهانی عكاسی با اشاره به اینكه یكی از صدمه های عكاسی معماری، وایدزدگی است، اظهار داشت: خیلی از عكاسان فكر می كنند با یك لنز واید، عكاسِ معماری می شوند درصورتی كه دارا بودن تجهیزات حرفه ای، ضامن خلق عكس شاهكار نیست.
به گزارش لباس دونی به نقل از ایسنا، سیدعلی میرعمادی در كارگاه آموزشی «بینش عكاسانه به هنر معماری» كه شامگاه دوشنبه (۱۱ شهریور ماه) به همت فرهنگسرای تخصصی رسانه با همكاری آموزشگاه آزاد سینمایی روزنه در سالن كنفرانس كتابخانه مركزی اصفهان برگزار شد، اظهار داشت: پژوهش، بخشی از فضای كاری عكاسی است. این روزها باب شده به هر كس دوربین به دست گرفته و آغاز به عكاسی كند، عكاس بگویند، ولی در حقیقت، عكاسی مجموعه ای از تجربیات و اتفاقاتی است كه بخشی از آن حاصل مطالعه نظری و بخشی برآمده از مطالعه بصری است و همه این ها دست به دست هم می دهند، تا یك عكاس با عنوان واقعی عكاسی شكل بگیرد.
وی افزود: خیلی ها بر این عقیده اند كه عكاسیِ معماری یك عكاسی دم دستی است اما عكاسیِ معماری، یكی از حوزه های جدی در هنر عكاسی است و هر فردی كه تمایل به فعالیت در این عرصه دارد، علاوه بر زحمت فراوان، باید اشراف كامل به مباحث نظری و آكادمیك معماری هم داشته باشد.
عضو رسمی فدراسیون جهانی عكاسی با تاكید بر اینكه عكاسان معماری باید نگاهی دقیق داشته باشند، تصریح كرد: عكاسان معماری باید به لحاظ ویرایش تصویر، بسیار قدرتمند باشند و علاوه بر این موارد، رسالت خاصی در زمینه های مختلف بر دوش آن هاست. همه این موارد سبب می شود كه عكاسی معماری بعنوان یك شاخه و یك ژانر مشخص، دارای هویتی مجزا از بقیه شاخه های عكاسی باشد.
میرعمادی خاطرنشان كرد: دلیل اهمیت مطالعات نظری برای عكاس، به خصوص عكاسان شاخه معماری بدین خاطر است كه وقتی عكاس بر روی موضوعی تمركز و مطالعه داشته باشد، با زوایای مختلف آن مبحث آشنا می شود. این زوایا اساسا به عكاس كمك خواهد نمود تا نگاه عمیق تری نسبت به آن مبحث داشته باشد و بالطبع در انتخاب زوایا و كادر انتخابی عكاس نقش بسزایی دارد.
وی سال ۱۸۲۶ را مبنای ثبت تصویر در جهان دانست و اظهار داشت: در آن زمان ژوزف نیپس، نخستین عكس تاریخی را با نام "اصطبل و كبوترخانه" گرفت و بنابراین عكاسی معماری از همان نخستین روزهایی كه ما درگیر جریان عكاسی شدیم ماجرای خودش را داشته است. شاید برجسته ترین فردی كه در این زمینه می توانیم از او نام ببریم فیلیپ هنری دلاموته است كه حدفاصل سال های ۱۸۵۰ تا ۱۸۵۶ از بازسازی مراحل كاخ شیشه ای مجموعه عكسی تهیه كرد و این فرد بعنوان فرد پیشگام در عكاسیِ معماری در جهان شناخته می شود.
عضو رسمی فدراسیون جهانی عكاسی افزود: عكس ها در خیلی از برهه ها به مثابه یك اثر تاریخی هستند و باآنكه زاویه خاص یك عكاس را دارند ولی دید زیباشناسانه و دیدی كه ما الان در عكاسی درگیر آن هستیم، كمتر در آنها نمود دارد. در واقع عكس ها بیشتر بعنوان یك سند تاریخی مطرح می شوند و امروز اگر مطالعات معمارانه بر روی سبك معماری و یا گونه های مختلف معماری بخواهد صورت گیرد، اساسا این عكس ها راهگشای ما خواهند بود.
میرعمادی اظهار نمود: غلامحسین عرب مجموعه ای از تصاویر تخت فولاد در سال ۱۳۳۰ دارد؛ كه حالا اهمیت تاریخی آن شاید ارجح بر سبك هنرمندانه عكاس باشد.
وی افزود: جان اریك ویدر، یكی از عكاسان شاخصی است كه در شاخه عكاسی معماری فعالیت می كند. فضای تصاویر او تا حدی از ثبت تصویر صرف خارج می شود و در عكس ها تحلیل جامعه شناسانه بر روی فضای شهر پاریس در زمان خود دارد. ویدر در تصاویر خود چندوجهی به موضوعات عكاسی نگاه می كند.
مدرس كارگاه بینش عكاسانه به هنر معماری افزود: نگاه این عكاس به مساله تخریب و بازسازی شهری است؛ موردی كه در اصفهان با آن روبرو می باشیم. ما در پنج سال پیش مكان هایی را در اصفهان داشتیم كه حالا فقط تصاویر آن وجود دارد و به همین خاطر رویكرد عكاسیِ معماری از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
میرعمادی با اشاره به عكاسی معماری در ایران، اظهار داشت: دوربین عكاسی در زمان محمدشاه وارد ایران می شود اما فضای عكاسی از زمان ناصرالدین شاه آغاز می شود. در زمان ناصرالدین شاه با عنایت به سخت بودن فضای كاری، گران بودن دوربین و فرایند عكاسی؛ دوربین بیشتر در اختیار شاهزادگان، درباریان و گاه مستشارها قرار داشت و بعدها كه عكاسی در كشور وسعت پیدا می كند، از فضای اختصاصی فراتر رفته و به سمت زمینه های جامعه شناسانه، طبیعت و معماری میل می كند اما این امر بدین مفهوم نیست كه در این دوران عكاسی با رویكرد معماری وجود نداشته است.
وی خاطرنشان كرد: ژول ریشار یا میرزا رضاخان، عكاسی است كه در سال ۱۸۵۰ ناصرالدین شاه به وی دستور می دهد سفری به شیراز داشته باشد و از تخت جمشید و سنگ نوشته های آن عكاسی و از فضای معماری تخت جمشید مجموعه ای عكس تهیه نماید، منتهی این فرد با ورود به شهر اصفهان، از عكاسی شیراز صرف نظر می كند. چند سال بعد فردی به نام لوئیجی پشه كه ایتالیایی است، مجموعه ای كامل از تصاویر تخت جمشید را تهیه می كند.
مدرس كارگاه بینش عكاسانه به هنر معماری افزود: نفر دوم در حوزه عكاسی معماری ایران، ملك حسین قاسم میرزا، شاهزاده قاجاری است كه بعد از عزل حكومت آذربایجان مجبور می شود به تهران مراجعت كند و با عنایت به تمكن مالی ای كه دارد به فضای عكاسی گرایش پیدا می كند و تصاویر مختلفی می گیرد؛ ازجمله در تاریخ ۱۶ رجب سال ۱۲۶۶ مجموعه ای عكس از ارگ تهران، برج ایران و باغ عمارت گلستان ثبت می كند.
میرعمادی تصریح كرد: اصفهان در حوزه عكاسی معماری خوش شانس است به واسطه اینكه ارنست هولتسر كه یك تلگرافچی است، در سفرش به ایران از بناها و عمارت شهر اصفهان پیش از تخریب به دستور حاكم وقت اصفهان ظل السلطان، عكس برداری كرده است.
وی اخطار داد: الان در زمینه های مختلف عكاسی گرفتار سردرگمی و آشفتگی هستیم كه این آفت منحصر به عكاسی معماری نیست. خیلی از افراد در عرصه عكاسی فعالیت می نمایند، هركدام معتقدند بهترین هستند و هركدام از سبك های عكاسی، آغاز به كوبیدن سبكی دیگر می كنند و این كوبیدن سبك ها درست نیست. چونكه همان گونه كه جامعه از اقشار و طبقات مختلف اجتماعی شكل گرفته است، اساسا فضای كاری هم بعنوان جامعه هنری باید این طور باشد و هر فرد بر مبنای سلیقه خود باید مبادرت به خلق اثر كند.
این عكاس با اشاره به صدمه شناسی فضای عكاسی معماری كشور، اظهار داشت: نخستین صدمه ای كه در این سبك از عكاسی مطرح است، نداشتن دانش فنی مناسب و بینش نسبت به این گونه از عكاسی است. اینكه عكاس شاخه معماری به واسطه دردسترس بودن و سهل الوصول بودن در یك بنا آغاز به عكاسی كند به مفهوم عكاسی دم دستی نیست، چونكه فرد به یك بینش زیباشناسانه رسیده كه مبادرت به عكاسی از بنای موردنظر كرده است.
میرعمادی افزود: البته عكاسی معماری فقط دوربین به دست گرفتن و فشردن دكمه دوربین برای ثبت عكس از بناها نیست، بلكه عكاس باید ملزومات این ژانر از عكاسی را به خوبی بشناسد. یك عكاس معماری اساسا برایش اهمیت دارد كه دانش فنی بسیار خوبی نسبت به فضای معماری داشته باشد. یك عكاس معماری به لحاظ عكاسی، نیازمند است بعد تكنیكال قدرتمندی داشته باشد؛ یعنی شناخت بسیار قوی به ابزار و فضای كاری خود داشته باشد.
وی با اشاره به اینكه در عكاسی معماری هیچ اشتباهی پذیرفته نیست، اظهار داشت: عمده ضعف عكاسی معماری از لحاظ تكنیكال است و این امر بدین خاطر است كه عكاس، بینش درستی به معماری ندارد. یكی از مهم ترین مواردی كه برای عكاس معماری اهمیت ویژه ای دارد، پیدا كردن یك زاویه مناسب می باشد و پیدا كردن زاویه مناسب نیازمند صبر بسیار زیاد و شناخت درست نسبت به بنای موردنظر است.
این عكاس با اشاره به وجود اختلاف بین عكاسان سنتی معماری با عكاسان مدرن اظهار داشت: این جدال بر سر نوع نگاه عكاس به معماری در عكس هاست و نمی توان اظهار داشت كه كدام یك درست می گویند، چونكه عكاس برای ثبت عكس ها می تواند رویكردهای متفاوت و مختلفی نسبت به سایر عكاسان در آن حوزه داشته باشد.
میرعمادی تصریح كرد: عكاسان معماری، مقداری ضعف در مطالعات بصری دارند و متأسفانه بعضی از آنها، كمترین اطلاعات را درباره معماری و فضای كاری معماری دارند. عكاس حوزه معماری باید مكاتب مختلف معماری را بشناسد.
عضو رسمی فدراسیون جهانی عكاسی یكی از صدمه های عكاسی معماری را واید زدگی دانست و اظهار داشت: خیلی از عكاسان معماری فكر می كنند كه با یك لنز واید به خصوص، عكاس معماری می شوند، درصورتی كه سخت در اشتباهند؛ هرچند ابزار به عكاس كمك می نماید و یكی از ملزومات عكاسی معماری تجهیزات است اما این ابزار ضامن خلق عكس شاهكار نیست و در مواردی دید عكاس معمار را هم مختل می كند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب