درگذشت میراث دار آواهای مقامی خراسان در سكوت خبری
به گزارش لباس دونی رئیس هیات مدیره انجمن توسعه گردشگری چهارباغ خراسان از درگذشت آخرین میراث دار آواهای مقامی روستای «مسك درمیان» خراسان جنوبی در سكوت خبری اطلاع داد.
رضا سلیمان نوری در گفتگو با ایسنا با بیان این كه «زبیده اسدزاده» حافظ آواهای مقامی و كهن در رابطه با آیین «زرده به در» به دلیل كهنسالی در سن ۷۵ سالگی، چهارم خرداد در روستای محل زندگی خود درگذشت، اضافه كرد: جایگاه و نقش این بانوی هنرمند، به این علت اهمیت داشت كه آیین «زرده به در» سنتی كهن است كه در همه ی كشور فقط در روستای مسك شهرستان درمیان برگزار می شد و مرحومه زبیده اسدزاده، تنها فردی بود كه همه ی آواهای مقامی و رسوم در رابطه با این آیین را به صورت كهن اجرا می كرد.
وی در ادامه با اشاره به ثبت ملی آیین «زرده به در» در لیست آثار ملی ایران به شماره شماره ۱۶۲۸ در سال ۹۷ اظهار داشت: خوشبختانه پرونده این اثر ملی با استفاده از محفوظات بانو زبیده اسدزاده تكمیل شده و با وجود درگذشت او می توان شاهد ادامه راه این بانوی هنرمند در اجرای این سنت كهن در خراسان جنوبی بود، اما متاسفانه با تكمیل پرونده ی ثبت ملی این آئین ملی، وی هم فراموش شد.
این دانش اموخته ایران شناسی با گلایه از مسئولان فرهنگی خراسان جنوبی كه به انتشار خبری كوتاه از درگذشت وی در فضای مجازی بسنده كردند، اظهار می كند: متاسفانه هر روز شاهد درگذشت تعداد بیشتری از هنرمندان بومی ایران و وارثان سنت های نیاكان مان در سكوت خبری و بی توجه لازم مسئولان مرتبط به این افراد و گنجینه هایی كه آنان در اختیار دارند، هستیم. آن هم در حالیكه هر روز سنت های آبا و اجداد ما در معرض خطرات بیشتری از جانب فرهنگ های مهاجم است.
این خراسان پژوه با بیان این كه، حالا با در گذشت «زبیده اسدزاده» برگزاری آیین «زرده به در» در انتها خرداد امسال قطعا با مشكلاتی رو برو خواهد بود كه نیاز دارد تا مسئولان برای حفظ و زنده نگه داشتن این آیین تمهیداتی داشته باشند، درباره ی آیین «زرده به در» توضیح می دهد: «زرده به در» آیینی در رابطه با تولید گندم است. اهالی روستای مسك شهرستان درمیان خراسان جنوبی هر سال و در ایام پایانی خردادماه مراسمی را برای رفع آفت زنگ یا زرده گندم برگزار می كنند كه در نوع خود در كشور منحصر به فرد است. برای اجرای این آیین، برخی از زنان روستا لباس یا شالی زرد پوشیده و با خواندن اشعار «زرده زرده» و همراه با نواختن دایره و طبل، شادی كنان دور مزرعه گندم آفت زده می چرخند و در ادامه مسیر، كشاورز آبیار را داخل جوی یا استخر آب می اندازند.
این فعال حوزه میراث فرهنگی خراسان می افزاید: مرحله پایانی مراسم در مزار بیچه روستای مسك است كه با خواندن دعا و نیایش انجام می شود. این مراسم كه شادی و نشاط آور است با باورهای اسطوره ای منطقه ارتباط دارد و ایجاد همبستگی بین همه ی زنان و بانوان روستا و نوع پوشش آنها به همراه موسیقی محلی دایره نوازی در اجرای این آیین برای دفع آفات از دیگر نكات برجسته این مراسم است.
سلیمان نوری، تاكید می كند: مرحوم زبیده اسدزاده نقش هماهنگ كننده و هدایتگری بانوان را در این آیین بر عهده داشت و بانوان شركت كننده اشعار و دعاهایی را كه وی می خواند، تكرار می كردند.
روستای مسك درمیان كه در فاصله حدود هفت كیلومتری از جاده بیرجند - اسدیه قرار دارد، همچون مناطق تاریخی كمتر شناخته شده كشور است كه حدود ۲۵اثر تاریخی مانند تنها «قلعه ۹برج» كشور در آن شناسایی شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب