در نشست نقد و بررسی آبادانی ها مطرح شد:
فیلمی که قرار بود در موزه قطب شمال نگه داری شود!
به گزارش لباس دونی، در نشستی به بهانه نمایش فیلم «آبادانی ها» کیانوش عیاری اظهار داشت: این فیلم به عنوان پنجاه فیلم برتر تاریخ سینما قرار بود در موزه قطب شمال نگهداری شود اما نگذاشتند!
به گزارش لباس دونی به نقل از ایسنا، برنامه نمایش و نشست تخصصی فیلم «آبادانی ها» با حضور کیانوش عیاری کارگردان فیلم، محمود گبرلو مدیر نشست، فریدون جیرانی کارگردان و منتقد سینما، امید و رضا رضایی استادان دانشگاه در موزه سینما انجام شد.
محمود گبرلو در آغاز این جلسه اظهار داشت: «آبادانی ها» فیلمی رئال و خوش ساخت از کیانوش عیاری است که بعد از سال ها همچنان دیدنی است و با استقبال رو به رو می شود. خوشحالم موزه سینما مجموعه نشست هایی را برای بزرگداشت عیاری برگزار می نماید که موجب شناخت و معرفی این هنرمند فرهیخته به نسل جوان می شود.
«آبادانی ها»؛ فیلمی اجتماعی که به مسائل روز می پردازد
فریدون جیرانی در آغاز صحبت های خود اظهار داشت: فیلم «دزد دوچرخه» فیلم محبوب مهرجویی بوده و روی او تأثیر زیادی داشته است و پس از تماشای آن، مهرجویی سینما را نوعی دیگر دید. او یک نسل قبل از عیاری است و در فیلمخانه ملی ایران فیلم را دیده بود.
وی با اشاره به اینکه عیاری نسخه دوبله شده اثر را سال ۵۷ مشاهده کرد، افزود: نخستین فیلمنامه ای که در کشور چاپ شد، مربوط به «دزد دوچرخه» بود و در آغاز آن، ابراهیم رشیدپور درباره ی قوانین فیلمنامه نویسی توضیحاتی ارائه کرده و در آن منحنی سناریو را شرح داده است.
جیرانی با اشاره به اینکه «دزد دوچرخه» فیلم محبوب دو نسل است، تصریح کرد: این فیلم اثری مهم و تأثیرگذار است که تاریخ مهمی با آن همراه بوده و نئورئالیسم با آن شناخته می شود. زمانی که قدرت راست در ایتالیا به قدرت می رسد، چنین فیلم هایی را سیاه نما می نامند.
گبرلو در ادامه این جلسه اظهار داشت: «آبادانی ها» فیلمی اجتماعی و اقتباس شده از «دزد دوچرخه» است که به مسائل روز می پردازد. خاصیت عیاری این است که همیشه پییشرو بوده است. منتقدان به مرور زمان متوجه ارزش ها و تفکر جاری در فیلم های او شده اند. «آبادانی ها» تحلیل عمیقی را می طلبد. درحقیقت با یک فیلم تلخ رو به رو هستیم که پایان آن به شدت امیدوار کننده است.
وی افزود: فیلم های اجتماعی آن زمان دارای یک لایه سیاسی بود و در لایه دیگر تلخی های جامعه و مقاومت درباره ی آن نشان داده می شد. سوال من این است که آیا اساسا فیلم های اجتماعی می توانند بد باشند؟
جیرانی در پاسخ اظهار داشت: در دو دهه سینمای ایران ساخت بهترین فیلم ها را تجربه کرده است. از سال ۶۲ تا ۷۲ بهترین فیلم های تاریخ سینمای ایران ساخته شد و بین ۷۶ تا ۸۴ نیز آثار ماندگاری مقابل دوربین رفت. این مساله که نسل سوم سینماگران ایرانی تنها از دل سینمای آزاد بیرون آمدند، امری غلط است. نسل سوم از دل دانشکده هنرهای زیبا و دراماتیک و تفکر روشنفکری پدید آمد. سینمای آزاد جریانی بود که اعضای آن قسمتی از نسل سوم سینماگران ایرانی را ایجاد کرده است. نسل سوم از دل تحولات دهه شصت بیرون می آید و از اواسط دهه شصت سینمای اجتماعی شکل می گیرد.
این فیلمساز اضافه کرد: «آبادانی ها» در کنار «از کرخه تا راین»، «سارا» و «یک بار برای همیشه» نمایش داده شد که در حقیقت این آثار، واکنش به تغییراتی بودند که در جهان رخ داد و در نتیجه آن جریان چپ فروپاشید. بنابراین فیلم سازان متفکر به این سمت و سو می روند. کیمیایی با «دندان مار» و عیاری با «آبادانی ها» سماجت کرده و موضوع عدالت اجتماعی را در سینما پیگیری کردند. نخستین فردی که قدم در راه تغییر می گذارد، عباس کیارستمی است که با فیلم «خانه دوست کجاست» این اتفاق را به وجود می آورد. «آبادانی ها» آخرین تلاش از نسلی است که می خواهد عدالت اجتماعی را وارد سینما کند. کیانوش عیاری در چگونگی بیان زبان سینمایی و تحول آن نقش ویژه ای داشته است.
جیرانی افزود: نقش بچه در فیلم «دزد دوچرخه» خیلی مهم است. زمانی که پدر از مشکلات صحبت می کند، پسر از غذا خوردن امتناع می کند. در صورتیکه قشر مرفه با اشتها غذا می خورند. در فیلم عیاری نیز پسربچه نقش بسیار مهمی دارد.
«آبادانی ها» یک سند تاریخی و اثری انسانی است
رضا رضایی در ادامه نشست بیان کرد: از دید من «آبادانی ها» به علت نوع شخصیت پردازی شخصیت برنا، در مرتبه ای بالاتر از «دزد دوچرخه» قرار دارد. فیلم با شخصیت برنا شروع شده و با آن به پایان می رسد، در صورتیکه او تحول و بلوغی اساسی را تجربه کرده است. یکی از خاصیت های مهم اثر در این است که با وجود پردیالوگ بودن آن، اگر یک فرد خارجی که فارسی نمی داند هم آنرا ببیند متوجه داستان می شود و این یک معجزه تصویری است. سینما یعنی فضاسازی و مخاطب باید خودرا در فضا احساس کند. «آبادانی ها» یک سند تاریخی و یک اثر انسانی بسیاری قوی است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: برای یازدهمین بار است فیلم «آبادانی ها» را روی پرده سینما می بینم و از نظر من این اثر، بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران است و خوشحالم که در روز تولد عیاری این فیلم به نمایش درآمد. «آبادانی ها» به جهت خاصیت هایی که از آن برخوردار است، فیلمی است که حتما باید روی پرده دیده شود.
رضا رضایی بیان داشت: عیاری اعتقاد دارد که او فیلمساز اجتماعی نیست در صورتیکه همیشه نگاهی موشکافانه به جامعه داشته و در آبادانی ها شاهد این مساله هستیم. فیلم دارای میزانسن های پیچیده بسیاری است. اجزای سکانس های مختلف در «آبادانی ها» با دقت زیادی شکل گرفته اند.
گبرلو در ادامه با اشاره به اینکه اثر عیاری به مسئله لطمه فقر در دنیای مدرن می پردازد، اضافه کرد: شخصیت اصلی این فیلم از نظر من برنا است که در حقیقت نشانه ای از عیاری است. هدف فیلمساز در این اثر فردی است که دوربین را به دست می گیرد و نگاهی سازنده به آینده دارد.
امید رضایی روانپزشک و کارشناس سینما نیز بیان داشت: هر اثر هنری برای دیده شدن به خالق نیاز دارد و بعد از آن، محتاج نوری است که از جانب بیننده به آن تابیده می شود. سینمای آقای عیاری همیشه به دلیلهای مختلف به درستی دیده نشده است. خیلی از منتقدین در زمان نمایش «آبادانی ها» آنرا ندیدند بنابراین اکران مهجوری را تجربه نمود.
وی ادامه داد: عیاری دارای دیدی همچون یک آینه مقعر بزرگ است که سطح وسیع جامعه را می بینند و آنرا در کانون فیلم خود متمرکز می کند. هنگام نمایش «آبادانی ها»، تمایلی به نمایش گسترده آن وجود نداشت، اما دارای خاصیت هایی می باشد که بعد از سی سال همچنان می توان درباره ی صحبت کرد.
امید رضایی افزود: عیاری به علت نگاه انسانی خود شخصیت های را انتخاب می کند که بازتاب دهنده خصایل انسانی باشند.
انتخاب «آبادانی ها» به عنوان دستاورد بشری برای نگهداری در موزه قطب شمال
در آخر این جلسه کیانوش عیاری کارگردان فیلم اظهار داشت: «آبادانی ها» در جشنواره فیلم لوکارنو نمایش داده شد و مدیر سینماتیک پاریس فردای آن روز ضیافت شامی را به افتخار این فیلم برگزار کرد که در آن چهل نفر از سینماگران جهان حاضر بودند. ایشان در تمام مدت آن ضیافت، درباره ی فیلم حرف زد. وی «آبادانی ها» را برتر از «دزد دوچرخه» می دانست و میهمانان حاضر نیز بر این عقیده بودند.
عیاری اضافه کرد: «دزد دوچرخه» فیلم محبوب من نیست و تمایلی به آن ندارم. اگر به سمت این فیلم آمدم به علت قالب آن بود. عقیده دارم انسان برای مشقت به دنیا نمی آید بلکه برای کسب لذت زاده می شود. یادم می اید یک شب سوار بر خودرویی شدم که راننده آن یک پیرمرد بود و این دغدغه در من شکل گرفت که چرا انسان ها زجر می کشند. آن مرد در آن وقت شب باید نزد خانواده خود حاضر می شد. این دغدغه به مدت سه سال همراه من بود. از جانب دیگر، دزدیده شدن خودرو باجناق من موجب شد به فیلم «دزد دوچرخه» فکر کنم.
وی بیان داشت: احساس کردم «دزد دوچرخه» می تواند قالب مناسبی برای من باشد. از میان فیلم های جریان نئورئالیسم، «رم شهر بی دفاع» اثر مورد علاقه من است. یه نظرم «دزد دوچرخه» یکی از خام دوستانه ترین فیلم های این جریان است و هیچ گاه آنرا ستایش نکردم. «آبادانی ها» در جشنواره لوکارنو به عنوان یکی از پنجاه فیلم برتر تاریخ سینما برای نگه داری در موزه قطب شمال برگزیده شد اما اجازه ندادند تا در آنجا نگهداری شود. انتخاب موزه در ناحیه قطب شمال برای آنست که اگر زمین نابود شد، در این مکان قسمتی از تمدن بشری حفظ شود.
در این برنامه هنرمندانی چون سعید پورصمیمی، احمد امینی، حسن رضایی، جابر قاسمعلی، ناصر غلامرضایی، مهرداد غفارزاده، فخرالدین سیدی، پروین ثقه الاسلام و... حضور داشتند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب