پنجاه به در قزوینی ها چگونه مدارس را تعطیل کرد؟
لباس دونی: امروز پنجاهمین روزِ بهار است؛ روزی همزمان با آیینِ «پنجاه به درَ» قزوینی ها؛ آیینی کهن که حتی برگزاری آن بهانه ای برای تعطیلی مدارس شهر می شود!
به گزارش لباس دونی به نقل از ایسنا، مناسبت ها و آیین های مختلفی در تقویم ایرانِ باستان وجود دارد که تعدادی از آنها تنها مربوط به منطقه جغرافیایی خاصی است. با این وجود از برخی از آنها تنها یک نام باقی مانده است و یا به شکل محدود برگزار می شوند؛ البته داستانِ «پنجاه به درَ» برای قزوینی ها متفاوت می باشد تا جایی که آموزش وپرورش این استان، طی اطلاعیه ای اعلام می کند که مدارس این شهر در نوبت عصر تعطیلست تا خانواده ها بتوانند در آیینِ «پنجاه به درَ» شرکت نمایند. اقدامی قابل تامل آنهم در شرایطی که یا تعدادی از این آیین و رسوم کهن درحال فراموشی است و یا مناسبت های وارداتی در حال جایگزینی با آنها هستند.
بیشتر بخوانید:
امروز چهلم بهار است؛ جشنی که از یاد رفته!
وابستگی جشن های ایرانی با امور روزمره ایرانیانِ باستان غیرقابل انکار است. در حقیقت مردم اتفاقاتی را واسطه برگزاری جشن ها و آیین هایی می کردند که زندگی روزمره شان با آنها گره خورده بود؛ همچون آنها می توان به امور در رابطه با کشاورزی اشاره کرد؛ آیین هایی برای شکرگزاری نعمت های آفریدگار برای رُستنی های زمین و یا درخواست و دعا برای موضوعات در رابطه با آن.
«پنجاه به دَر» مراسم برای شکرگزاری بارش های بهاری و یا باران خواهی در سالهای کم بارِش در شهر قزوین است که از گذشته های دور تا همین امروز در پنجاهمین روز بهار، یعنی ۱۹ اردیبهشت ماه در محل مصلی قدیمی شهر انجام می شود. این مصلی میان باغات سنتی شهر قرار دارد. هرچند که سال قبل تبدیل محل برگزای این آیین به پارکینگ، اجرای مراسم را تا روزهای منتهی به آن در شرایطی بلاتکلیفی قرار داده بود اما بنظر می رسد امسال باتوجه به همکاری آموزش وپرورش با مردم برای شرکت حداکثری در این آیین، مشکلات برگزاری مراسم به حداقل رسیده باشد.
بیشتر بخوانید:
محل برگزاری «پنجاه بدر» قزوین تصرف شده است؟
آیین «پنجاه به دَر» که در لیست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسیده است؛ بگفته برخی در گذشته به شکل جدی تر توسط زنان برگزار می شده است؛ هرچند در حال حاضر برگزاری آن جز در یک بخش تفاوتی میان زنان و مردان ندارد.
درگذشته مردم در پنجاهمین روز بهار با همسایه ها و آشنایان از خانه بیرون می آمدند و به مصلی می رفتند. با توجه به این که آب انباری قدیمی در این قسمت وجود داشت، در صورتیکه در آن سال باران کمی باریده بود و احتمال خشکسالی می رفت، آنها روی بامِ آب انبار به نیت باران خواهی، دو رکعت نماز حاجت می خواندند و از خداوند تَرسالی طلب می کردند.
از طرف دیگر اگر بارش باران را تا آن زمان کافی می دانستند، نماز شکر به جا می آوردند. زنان بعد از خواندن نماز باردیگر وضو می گرفتند و چند قطعه سنگ برمی داشتند و به نیت برآورده شدن خواسته و حاجتی که داشتند، این سنگ ها را بر سردر و دیواره آجری آب انبار می چسباندند. به اعتقاد آنها اگر سنگ ها به سردر، یا دیواره آب انبار می چسبید، خواسته و حاجت آنها به زودی برآورده می شد.
پس از برگزاری این مراسم، آنها در «پنجاه به دَر» نان و ماست و یا آش رشته در بین حاظران در این مراسم تقسیم می کردند؛ البته پخش کردن نذری های دیگری مانند نان و پنیر، آجیل مشکل گشا، شیرینی های باقی مانده از سفره نوروز و میان وعده قزوینی «دُیماج» نیز به مرور رواج یافته است. دُیماج پیش غذایی محلی با مخلوطی از نان خردشده، پنیر، سبزی، گردو، کشمش و سیر است.
دُیماج
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب